Begroting 2020 – 2023 van de gemeente Woudenberg
“Krachtig, duurzaam en Financiële stabiliteit”
Aan alle Woudenbergers:
Inleiding:
Algemeen beschouwd:
Financiële stabiliteit is een belangrijke pijler van het gemeentebestuur van Woudenberg. GBW durft de stelling aan dat financiële stabiliteit dé belangrijkste pijler is van onze gemeente en van het gemeentelijk beleid. Alles valt of staat met een stabiele financiële huishouding. We vergelijken daarbij de financiële cyclus van onze gemeente met uw en onze eigen portemonnee. Er komt een bepaalde hoeveelheid geld binnen, en er gaat een bepaalde hoeveelheid geld weer uit. Sommige delen van de inkomsten en van de uitgaves zijn beïnvloedbaar en andere delen helemaal niet. Het is in die context bezien een gegeven dat in de actuele financiële stand van zaken in onze gemeente de balans ontbreekt. Al enige maanden zien we ook als GBW aankomen wat er nu in de begroting 2020 – 2023 wordt gepresenteerd. In de kadernota 2020-2023 die in juni is behandeld hebben we als raad door middel van kaders aan ons college meegegeven hoe en binnen welke bandbreedte er bezuinigd moet worden in Woudenberg. Want onder bezuinigingen komen we simpelweg niet uit. Woudenberg zit in financieel zwaar weer. Alle financiële rapportages laten rode cijfers zien. “is dat dan de schuld van de gemeente” is een vraag die wij ons als GBW goed kunnen voorstellen. Het antwoord daarop is eigenlijk “nee”, en toch zijn we, ook als GBW onderdeel van die financiële cyclus en voelen we ons wel mede verantwoordelijk.
Maar volledige verantwoordelijkheid wil je als gemeente(bestuur en politiek) alleen maar nemen over dát gedeelte waar je als gemeente(bestuur en politiek) invloed op hebt. We noemen dit het zogenaamde beïnvloedbare deel van de gemeentelijke begroting. Zowel aan de inkomsten als aan de uitgave kant van die begroting. Vergelijk het maar weer met de ‘eigen’ portemonnee, als kosten, zoals de ziektekosten verzekering omhoog gaan gaat u meer betalen, of u dat nou leuk vindt of niet. Als uw inkomsten dalen als gevolg van bijvoorbeeld gedwongen ontslag dan draagt u daar zelf geen verantwoording voor, maar de consequenties zijn wel voor u.
Hetzelfde principe geldt op dit moment voor de financiën van onze gemeente. O.a. rijksbeleid zorgt ervoor dat de gemeente Woudenberg minder inkomsten ontvangt. Schrale troost is dat dit niet alleen voor Woudenberg geldt, maar voor veel, zo niet alle gemeenten in Nederland. De regering noemt dat de “samen de trap op en samen de trap af systematiek”.
In het kort betekent dat als de uitgaven van de ministeries stijgen, groeit het gemeentefonds verhoudingsgewijs mee. Als de uitgaven van de ministeries dalen door bijvoorbeeld bezuinigingen, dan krimpt het gemeentefonds. En met die krimp van het gemeentefonds heeft onze gemeente, net als vele anderen momenteel te maken. Minder algemene inkomsten dus vanuit het rijk. Daarnaast, en dat is een mede zo belangrijke factor is de wijze waarop gemeenten, en dus ook Woudenberg haar betaalde BTW mag verrekenen aanzienlijk gewijzigd.
Deze opgelegde correctie van het zgn. BTW Compensatiefonds zorgt voor een negatieve post op de begroting van €304.000 in 2020 tot €402.000 in 2023. En daar kunnen we helaas ook als gemeentebestuur niets aan doen. Het is een niet beïnvloedbare post, maar we hebben er wel mee te dealen.
Ondanks het feit dat er steeds meer helderheid komt m.b.t. de financiering van het Sociaal Domein blijft ook dit programma in de begroting zorgen voor constante financiële zorgen.
Zorg moet echter om mensen draaien en om de behoeften die onze zorgbehoeftige inwoners hebben. Maar zorg gaat helaas ook over geld. Veel geld. Programma 1 ‘Samenleving’ van onze begroting is een financieel zware post. En ook hiervoor geldt, hoezeer GBW ook achter de uitgangspunten van de decentralisaties blijft staan, want dat gedecentraliseerde zorg in Woudenberg werkt staat voor ons als een paal boven water, dat de financiën die het rijk (niet) beschikbaar stelt een zware wissel drukken op de gemeentelijke begroting. De uitvoering van de zorg wordt fantastisch opgepakt door onze professionals van Coöperatie de Kleine Schans, maar deze zorg moet wel betaald worden, en daarvoor is de gemeente verantwoordelijk. En de financiering vanuit Den Haag is wederom niet beïnvloedbaar, we moeten het doen met wat er komt, omdat het bieden van zorg niet afhankelijk mag zijn van geld, maar we hebben er dus wel mee te maken.
Al met al zorgen onder andere bovengenoemde belangrijke onderdelen van onze begroting ervoor dat de noodzaak er is om de negatieve tendens van onze financiën te keren. Om Woudenberg weer financiële stabiliteit te geven ontkomen we niet aan het doorvoeren van bezuinigingen. Bezuinigingen zijn altijd pijnlijk, bezuinigingen raken onze inwoners, onze bedrijven, onze verenigingen, onze culturele ambities, en onze eigen ambtenaren. kortom bezuinigingen raken onze Woudenbergse samenleving, waarbij de fractie van GBW voorafgaand aan de behandeling van de begroting in de gemeenteraad wil aangeven dat wij ons in het algemeen kunnen vinden in de bezuinigingsvoorstellen van ons college, omdat zo veel als mogelijk de inwoners van Woudenberg worden ontzien. De fractie van GBW is er daarbij van overtuigd dat als we gezamenlijk door deze bezuinigingen heen bijten, samen zorgen dat we de balans weer terugkrijgen in de financiën van onze gemeente, dat we daarna weer krachtig en duurzaam vooruit kunnen. Vooruit kunnen met de uitvoering van het beleid zoals we dat hebben opgeschreven in het coalitieprogramma van GBW, CU en VVD.
Operationeel:
Wel degelijk rekening houdende met het weer in balans krijgen van de gemeentelijke financiën werken we als GBW samen met onze collega’s in het gemeentebestuur wel dagelijks aan ons mooie dorp. Woudenberg blijft wel gewoon groeien als gemeente. De ambitie om in de komende jaren hard te werken aan het vergroten van het aantal huizen en huishoudens blijft recht overeind staan. Op korte termijn zal er worden gestart met de nieuwe wijk Hoevelaar. Tot 2030 gaan we daar als gemeente meer dan 900 woningen realiseren. Ondernemers aan de Nijverheidsweg zijn in goed overleg en samenwerking met de gemeente gaan werken aan de verplaatsing van hun bedrijf naar elders in Woudenberg. Resultaat, de Nijverheidsweg wordt integraal onderdeel van de woonwijk ’t Groene Woud. Ook denken we als politiek al na over de groei van Woudenberg na 2030.
Om de fietsveiligheid van Oost naar West Woudenberg te vergroten wordt er gewerkt aan de realisatie van een nieuwe fietsverbinding. Een fietsverbinding die de wijk ’t Groene Woud en later de nieuwe wijk Hoevelaar fietsveiliger verbindt met de rest van ons dorp. Door de groei van het aantal Woudenbergers neemt gelukkig ook het aantal leerlingen op diverse basisscholen toe. Samen met en in overleg met de scholen investeert de gemeente in nieuwe lokalen, onderwijsleerpakketten (OLP’s) en meubilair voor deze scholen.
GBW is trots op initiatieven die de leefomgeving verbeteren. De beeldkwaliteit van de openbare ruimte is daar een belangrijk onderdeel van. Het openbaar groen en onkruidbestrijding zijn punten waar GBW aandacht voor zal blijven vragen, ondanks dat de bezuinigingen ook hieraan niet voorbij zullen gaan. Initiatieven van onze inwoners zoals de Pluktuinen en groenstroken met kleurige bloemen die de biodiversiteit vergroten zullen we blijven steunen. Ook blijven we werken aan het verbeteren van speelplaatsen voor onze kinderen. Ingezet beleid uit de vorige raadsperiode, overleg met de verschillende buurten, en vooral met de kinderen zorgen ervoor dat onze jeugd goed en veilig buiten kan blijven spelen. Kortom, ondanks de noodzakelijke bezuinigingen is het voor GBW van groot belang dat we blijven werken aan ons dorp, zowel qua (toekomst) beleid als qua uitvoering. Daar werken we als GBW samen met onze coalitiepartners CU en de VVD iedere dag hard aan.
Financieel:
De financiën de komende periode weer op orde krijgen, daar ligt de grote uitdaging. Na de vaststelling van de kadernota is onder andere een tegenvaller van ruim 1,4 mln. (€1.448.000) door tegenvallende inkomsten uit het BTW compensatiefonds ingeboekt. Daarnaast grote tegenvallers door minder doorberekening ondersteuning Coöperatie De Kleine Schans (€300.000) en een lagere algemene uitkering gemeentefonds (€600.000). Opvallend is echter dat er ook grote meevallers konden worden ingeboekt, zoals de per saldo hogere inkomsten door toename inwoneraantallen en inwoners (€1.100.000) en de door het College ingeboekte stelpost voor vergoeding jeugdzorg (€600.000). Zo blijven we geconfronteerd worden met vaak niet beïnvloedbare inkomsten en uitgaven die een zware wissel trekken op de gemeentelijke financiën. GBW denkt in de volle breedte na over hoe de financiën weer op orde te krijgen. Gestelde kaders voor de bezuinigingsopgave in de kadernota zijn hiervan een voorbeeld. Meer inkomsten genereren door de OZB te verhogen is hiervoor een middel. We hebben als kader ook meegegeven in de kadernota dat OZB verhoging voor ons bespreekbaar is als het gewenste bezuinigingsbedrag niet volledig te vinden is in de begroting. GBW is tevreden dat het gewenste bedrag in zijn geheel wel gevonden is en dat er geen reden is om de OZB te verhogen. Bezuinigingen zijn vervelend, maar lokale lastenverhoging d.m.v. OZB verhoging is dat nog meer.
Toekomstbeeld:
Woudenberg kent voor de komende periode meer dan voldoende uitdagingen. Door de groei van ons dorp moet alles wat we als gemeente bedenken en uitvoeren gericht zijn op de toekomst. Bij iedere beslissing die we als GBW fractie nemen realiseren we ons wat de gevolgen ervan zijn. Voor de korte en de langere termijn. Het belangrijkste uitgangspunt voor GBW is en blijft dat iedereen die wil ook mee moet kunnen doen. Dié inclusieve samenleving werken we iedere dag aan. Van de jongste jeugd die lekker buiten wil spelen tot onze ouderen waarbij er (meer dan gewenst) sprake is van eenzaamheid, we werken 7 dagen in de week aan ons mooie dorp, met en voor onze inwoners.
Technische vragen bij de begroting 2019 – 2022:
De technische vragen van de GBW fractie zijn reeds gesteld via het technisch vragen formulier. Wij wensen alle beleidsambtenaren veel succes maar vooral veel plezier en wijsheid toe bij de beantwoording van onze vragen.
Tot slot:
GBW beschouwt de wijze waarop door fracties en het College constructief wordt samengewerkt, met behoud van de eigen identiteit en respect voor elkaars meningen, als bijzonder waardevol.
De fractie van GBW spreekt haar dank uit voor de uitstekend verzorgde en zeer helder leesbare begroting 2020 – 2023 en dankt bij voorbaat ons College voor de beantwoording van de door ons gestelde technische vragen, en we zien uit naar het debat over de algemene schouwingen met de collega raadsfracties in de raadscommissie vergadering van 8 oktober 2019 en de gemeenteraad vergadering van 31 oktober 2019.
Namens de fractie van GemeenteBelangen Woudenberg,
Marco van de Hoef
Fractievoorzitter