GBW-fractie stelt schriftelijke vragen over de OZB-belasting en de WOZ-waarde van woningen in Woudenberg.

Ieder jaar worden er veel vragen gesteld als de OZB-belastingaanslag op de mat valt. Deze gemeentelijke belasting is een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente Woudenberg. De hoogte van de aanslag komt onder andere tot stand door de vaststelling van de WOZ-waarde van woningen en kantoorpanden. Na het bezorgen van de aanslag door PostNL zijn er veel vragen bij de fractie van GBW binnengekomen. Voor GBW aanleiding om meerdere schriftelijke vragen te stellen aan het college van onze gemeente. Met de antwoorden op deze vragen wil GBW duidelijkheid scheppen voor iedereen die vragen heeft over zijn of haar belastingaanslag.

Inmiddels is ook duidelijk geworden dat er in totaal vier keer zoveel bezwaren zijn ingediend in vergelijking met vorig jaar.

Hieronder vind je de vragen van GBW. De antwoorden van ons college hebben we opgenomen onder de gestelde vragen.

Een korte inleiding voorafgaand aan onze vragen aan het college:

In een raadsvoorstel in december 2022 is de Belastingverordening 2023 vastgesteld. Voor de OZB is uitgegaan van een waardestijging voor de woningen van 19,85%. Hierbij is opgenomen dat de WOZ-ontwikkeling van woningen in 2022 (peildatum 1-1-2021) te laag is ingeschat ten tijde van de tarief bepaling in december 2021. Hiervoor is een correctie toegepast op het tarief van 2022 (3,4% te hoog doorberekend).

Ook nu is een voorbehoud gemaakt voor de gemiddelde WOZ-waardestijging (19,85%) van de woningen. De waardestijging is vastgesteld per 7-11-2022, toen 26% van het totale WOZ-bestand was gecontroleerd.

Het percentage van 19,85% waardestijging voor de gemeente Woudenberg komt redelijk overeen met de gemiddelde landelijke stijging van 17% (informatie van de Waarderings-kamer).

Ons bereiken nu al berichten over extreme stijgingen van WOZ-waarden binnen onze gemeente t.o.v. vorig jaar.  Het gaat dan met name over stijgingen van meer dan 19,85%. Er zijn ons al voorbeelden bekend van stijgingen tot 52%.

Onze vragen:

Vraag 1

Op 24-8-2022 heeft de GBW-fractie ook schriftelijke vragen gesteld over de uitvoering van het WOZ-proces en dan met name over het uitgebrachte rapport van de Waarderingskamer m.b.t. de (onvoldoende) kwaliteit van de taxaties. In dit rapport was de conclusie dat m.b.t. de taxaties van de woningen “de onderlinge waardeverhoudingen van de taxaties onvoldoende zijn gewaarborgd”.

Worden veel bewoners nu geconfronteerd met de gevolgen van deze slechte taxaties in 2021 waardoor er nu sprake is van een inhaalslag? Wij zien voorbeelden van extreme stijgingen tot 52%, maar wanneer we puur naar de getaxeerde WOZ-waarden kijken, lijkt de waarde wel reëel.

Antwoord van ons college:

Voor de WOZ-waarden is uitgegaan van het marktniveau op 1 januari 2022. In 2021 heeft een forse stijging van de verkoopprijzen plaatsgevonden en werden woningen binnen enkele dagen verkocht. Dit is de reden dat de vrije verkoopwaarde, welke als uitgangspunt voor de WOZ-waarden wordt gehanteerd, hoger is. Er is daarbij geen sprake van een inhaalslag. Indien de taxaties in 2021 onvoldoende waren geweest, had de Waarderingskamer in 2022 namelijk geen toestemming gegeven voor het opleggen van WOZ-aanslagen.

Hierna in de tabel bij de beantwoording van vraag 4 is in gradaties aangegeven hoe de procentuele waardestijgingen van woningen zijn uitgevallen. Op individueel niveau zijn dergelijk hogere percentages mogelijk. Uit het tabel blijkt dat bij ongeveer 5% van de woningen een stijging van meer dan 50% heeft plaatsgevonden. De gemiddelde waardestijging is 21%.

Vraag 2

Is het college voornemens om de communicatie naar de inwoners z.s.m. aan te passen wanneer onze veronderstelling bij vraag 1 juist is? De inwoners hebben behoefte aan duidelijkheid en die zal door het college moet worden gegeven. Ons advies aan het college is om in ieder geval het gemiddelde percentage waardestijging van 19,85% te communiceren. De informatie die nu op de website is opgenomen is veel te algemeen en geeft totaal geen inzicht waar de mensen op kunnen rekenen. Is het college voornemens ons advies over te nemen?

Antwoord van ons college:

Zoals in het antwoord op vraag 1 is aangegeven, is de veronderstelling over de inhaalslag niet juist. De tabel bij de beantwoording op vraag 4 wordt op de website gepubliceerd met als aanvulling dat de gemiddelde stijging 21% is.

Vraag 3

De markt is de laatste 2-3 jaar erg grillig. Huizen werden in deze periode verkocht boven de vraagprijs. In het verleden lag de WOZ-waarde vrijwel altijd onder de marktwaarde van de woning. Nu wordt volledig uitgegaan van de verkoopprijs van soortgelijke woningen en is er geen verschil tussen de WOZ-waarde en de marktwaarde van de woning op de peildatum. Is het dan reëel om geen rekening te houden met deze grillige en overspannen markt?

Antwoord van ons college:

Wij delen uw mening dat de woningmarkt de laatste jaren grillig is. De woningmarkt schommelt echter altijd in meer of mindere mate, zo heeft in 2018 een dip in de prijzen plaatsgevonden tijdens de crisis op de woningmarkt. Door uit te gaan van de vrije verkoopwaarde van de woningen wordt rekening gehouden met de op de peildatum best passende waarde van de woning. Dat is de landelijk voorgeschreven systematiek.

Vraag 4

Kan het college in gradaties aangeven hoe bij de woningen de percentages waardestijgingen zijn uitgevallen? (aantallen woningen tot 19,85%, 25% 35% etc.)

Antwoord van ons college:

In de navolgende tabel is in gradaties aangegeven hoe bij de woningen de percentages waardestijgingen zijn uitgevallen. Als leeswijzer: 26,8% van de woningen in Woudenberg heeft te maken met een stijging van de WOZ-waarde tussen 0% en 15%.

Percentage woningen	Percentage stijging WOZ-waarde
26,8%	tussen de 0% en 15%
47,7%	tussen de 15% en 25%
19,7%	tussen de 25% en 50%
5,8%	> 50%

Vraag 5

In hoeverre kunnen eigenaren geholpen worden met het betalen van de aanslag gemeentelijke belastingen die te maken hebben met extreme stijgingen van de WOZ-waarde en dus een hoge aanslag ontvangen?

Antwoord van ons college:

Doordat in het OZB-tarief rekening wordt gehouden met de stijgende WOZ-waarden, betekent het niet dat bij een gestegen WOZ-waarde de aanslag gemeentelijke belastingen direct hoger is. Naar aanleiding van de hogere WOZ-waarden is het uiteindelijke OZB-tarief namelijk naar beneden bijgesteld. Daarom is sprake van een lagere aanslag gemeentelijke belastingen als de stijging van de waarde van een specifieke woning lager is dan de gemiddelde stijging van 21% waar in de vaststelling van het OZB-tarief rekening mee is gehouden en omgekeerd; als de stijging hoger is dan het gemiddelde is sprake van een hogere aanslag.

Eigenaren kunnen de belastingaanslag in 1 keer betalen maar het is ook mogelijk om de belastingaanslag gespreid te betalen in vier of tien termijnen. Indien het niet haalbaar is om de aanslag te voldoen, kunnen inwoners een betalingsregeling aanvragen. Het wijzigen van de betaaltermijnen of het aanvragen van een betalingsregeling kan via de website van de digitale belastingbalie of via telefoonnummer 0800-0230081.

Vraag 6

Heeft de Waarderingskamer weer een onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de taxaties? Zo ja, wat zijn de bevindingen? Zo nee, is het mogelijk dat het college de Waarderingskamer verzoekt om een onderzoek uit te voeren naar de juistheid van de taxaties?

Antwoord van ons college:

De Waarderingskamer heeft inderdaad voor belastingjaar 2023 een onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de taxaties. De Waarderingskamer heeft toestemming gegeven om de belastingaanslagen op te leggen. Desondanks heeft de Waarderingskamer aangegeven dat het proces op onderdelen verbeterd moet worden en zijn opnieuw twee sterren toegekend. Dit geldt overigens zowel voor Veenendaal, Renswoude als voor Woudenberg. De reden waarom de Waarderingskamer twee sterren heeft toegekend, is nog niet bekend. Veenendaal gaat in gesprek met de Waarderingskamer om dit inhoudelijk te bespreken en te onderzoeken waarom de forse inzet vanuit het team belastingen op de kwaliteitsverbetering van het afgelopen jaar niet heeft geleid tot de toekenning van meer sterren. Wij volgen dit nauwlettend.

Vraag 7

Zie onderstaande passage van de website van de Waarderingskamer. Is het college het met GBW eens dat vermelding van dit bericht op de website van de gemeente meer helderheid kan verschaffen bij de eigenaren van koopwoningen? Veel inwoners gaan er ten onrechte vanuit dat de laatste WOZ-waarde de basis vormt voor de nieuwe WOZ-waarde.

“De WOZ-waarde wordt niet getaxeerd door de vorige WOZ-waarde met een bepaald percentage te verhogen. Ieder jaar wordt iedere woning opnieuw getaxeerd. Daarbij wordt gekeken naar de verkoopprijzen van woningen rond de waarde peildatum”

Antwoord van ons college:

Onder het kopje “Vaststellen hoogte WOZ-waarde” op de website van de gemeente Woudenberg: https://www.woudenberg.nl/vergunningen-en-belastingen/woz, staat dit nader toegelicht.

Vraag 8

Op de website van de gemeente Veenendaal, die voor ons het WOZ-proces uitvoert, staat een informatieve video die uitleg geeft over het WOZ-proces en hoe b.v. de de waarde van de woningen wordt vastgesteld. Kan het college aangeven waarom dezelfde video niet door onze gemeente is geplaatst?

Antwoord van ons college:

Het betreffende filmpje staat onder het kopje “Waarom stijgt mijn WOZ-waarde?” ook op de website van de gemeente Woudenberg:

https://www.woudenberg.nl/vergunningen-en-belastingen/woz.

Vraag 9

Wij verwachten een forse toeloop bij de Belastingbalie met vragen over de WOZ-taxaties door de forse stijging van de WOZ-waarden. Is er voldoende bezetting bij telefoonnummer 0800- 0230 081 ?  Op het aanslagbiljet zien wij dat dit telefoonnummer alleen van 9-12 bereikbaar is. Dit is volstrekt onvoldoende. Wij hebben nu al informatie van inwoners die meer dan 1 uur in de wacht hebben gestaan. Is het college het met ons eens dat men op deze wijze de inwoners in de verleiding brengt om dan maar gebruik te maken van no cure, no pay bureaus? Dit met alle financiële kosten waar de gemeente dan mee te maken krijgt.

Antwoord van ons college:

Er is een speciaal bel team beschikbaar voor het beantwoorden van de eerste vragen. Uit de interne cijfers blijkt dat het bel team tot en met de derde week ongeveer 73% van de vragen zelf heeft kunnen beantwoorden. Als de vraag inhoudelijker is of bijvoorbeeld een informeel bezwaar betreft, wordt een terugbelverzoek genoteerd. Een informeel bezwaar is in dit kader een bezwaar wat snel wordt afgehandeld, bijvoorbeeld aan de telefoon in het gesprek met de inwoner. Deze gesprekken kunnen niet door de leden van het bel team gevoerd worden maar alleen door taxateurs omdat zij de enige zijn die de waarde en de vaststelling ervan kunnen beoordelen.

 Het is juist dat genoemd telefoonnummer alleen in de ochtend te bereiken is. De middagen worden namelijk gebruikt om vragen uit te zoeken en te beantwoorden en/of aanvullende informatie aan burgers te verstrekken.

 De eerste maandag nadat de aanslagen op de mat lagen, kreeg het bel team vanuit Veenendaal, Renswoude en Woudenberg gezamenlijk ongeveer 500 telefoontjes. Gedurende deze dag was de wachttijd inderdaad langer dan gebruikelijk en u van ons gewend bent. De dagen erna is te zien dat de aantallen afnemen en de wachttijd korter wordt. In de derde week lag het aantal telefoontjes voor de drie gemeenten gezamenlijk ruim onder de 80 per dag en de wachttijd is op dit moment gemiddeld 1 tot 2 minuten. Vanuit het team belastingen Veenendaal wordt nauwlettend vinger aan de pols gehouden wat betreft de wachttijden en de aantallen telefoontjes.

 De afhandeling van informele bezwaren kosten evenwel veel tijd. De taxateur moet terugbellen en dit soort gesprekken duren vrij lang. Verder zijn inwoners zelf soms ook lastig te bereiken wat kan leiden tot de doorlooptijd van enkele weken. Het zou dan kunnen gebeuren dat na het verstrijken van de bezwaartermijn blijkt dat de taxateur en de inwoner er niet uitkomen. De periode van het formeel bezwaar maken is dan voorbij en de inwoner kan niets meer. Omdat dit een zeer onwenselijke situatie is, is vorige week besloten om vanaf dat moment eenieder die het niet eens is met zijn/haar WOZ-waarde, formeel bezwaar te laten indienen. Ook hiervoor verwijzen we naar de digitale belastingbalie, het e-mailadres belastingen@veenendaal.nl of per post. Op deze wijze blijven de rechten van de inwoners geborgd.

Vraag 10

Hoe gaat het college voorkomen dat er nu massaal een beroep wordt gedaan op de no-cure no pay bureaus? Wat GBW betreft kan dit alleen met een prima bereikbaarheid, goede en deskundige medewerkers, uitgebreidere openstelling en mogelijk meerdere telefoonnummers, maar ook een fysiek bezoek aan het gemeentehuis.

Antwoord van ons college:

We kunnen helaas niet voorkomen dat inwoners een beroep doen op no cure, no pay bureaus. Wel blijven we via onze eigen communicatiekanalen inwoners vragen om indien zij bezwaar willen maken, dit vooral zelf te blijven doen en niet via een no cure, no pay bureau.

 Zoals hiervoor onder vraag 9 aangegeven is het bel team in de ochtend telefonisch bereikbaar zodat in de middagen zaken uitgezocht kunnen worden en inwoners kunnen worden teruggebeld met inhoudelijke antwoorden. Verder kan gebruik gemaakt worden van een klantenportaal waarbij mensen die niet doorverbonden kunnen worden, teruggebeld worden. Daarnaast kunnen inwoners ook per e-mail (Belastingen@veenendaal.nl) en via de reguliere post reageren.

 Wat betreft verdere communicatie naar de inwoners hebben we in dit kader in de week waarin de aanslagen verstuurd werden, een persbericht openbaar gemaakt. Dit persbericht is opgepakt door www.regioonline.nl. De lokale pers heeft ervoor gekozen om deze niet te publiceren. In dezelfde week in februari en half maart nogmaals is in dit kader een bericht op social media geplaatst en in de nieuwsbrief van de gemeente waarin ook opgeroepen is om zo veel mogelijk zelf gratis bezwaar te maken in plaats van via een no cure, no pay bureau.

Vraag 11

De gemiddelde WOZ-waardestijging is in de raad van 22-12-2022 voorlopig vastgesteld op 19,85%. Op dat moment was 26% van het totale woningbestand gecontroleerd. Kan het college al aangegeven wat de definitieve WOZ-waardestijging is geworden na controle van 100% van het bestand?

Antwoord van ons college:

De raad heeft de gemiddelde WOZ-waardestijging in december 2022 inderdaad voorlopig vastgesteld op 19,85%. Dit percentage is gebaseerd op een gemiddelde stijging van WOZ-waarden van 22,6% en gecorrigeerd met 2,75% voor stijgende kosten van bezwaar en beroep (22,6% -/- 2,75% = 19,85%). Zoals uit de beantwoording van de eerste twee vragen blijkt, is de gemiddelde WOZ-waardestijging niet uitgekomen op 22,6% maar op 21%.

Vraag 12

Op de website van de gemeente bij de Belastingaanslag 2023 staat opgenomen “Regel het digitaal via de Digitale belastingbalie”.

Hoe kunnen inwoners die niet digitaal vaardig zijn hun bezwaren kenbaar maken? Is er een spreekuur op het gemeentehuis voor deze mensen?  Is er een mogelijkheid dat deze mensen hulp krijgen bij het schrijven van een bezwaarschrift?

Antwoord van ons college:

In de beantwoording van vraag 10 zijn de diverse methoden beschreven. Inwoners die niet digitaal vaardig zijn, kunnen er uiteraard ook voor kiezen om het bezwaar via de reguliere post in te dienen. Er is geen spreekuur op het gemeentehuis om mensen te ondersteunen bij het schrijven en/of indienen van bezwaren.

Conclusie van de GBW-fractie:

Uit de vragen van GBW en antwoorden van ons college blijkt maar weer dat het WOZ-proces en hoe we uiteindelijk tot een gemeentelijke aanslag komen, een lastig proces is. Waar we als GBW moeite mee blijven houden is de beperkte telefonische bereikbaarheid van het belastingteam in Veenendaal.

Het zou veel beter zijn om bijvoorbeeld de eerste maand na verzending van de aanslagen een bereikbaarheid te hebben van 9-17 uur. Uit mijn contacten weet ik dat de wachttijden te lang waren en mensen zijn afgehaakt en dan maar een no cure, no pay bureau hebben ingeschakeld. Deze bureaus declareren vervolgens altijd hun kosten bij de desbetreffende gemeente. De maximale vergoeding per bezwaarschrift kan oplopen tot € 800,-. Al deze kosten worden uiteindelijk in mindering gebracht op de belastingopbrengst bij de gemeente. Dus per saldo betalen wijzelf alle kosten van de no cure, no pay bureaus.

We moeten, zo vindt GBW, als gemeente de oplossing zoeken in een betere bereikbaarheid om vragen te kunnen stellen over de aanslag of getaxeerde waarde van de woning. Landelijk lijkt het er nu op dat de werkwijze van de no cure, no pay bureaus wordt aangepakt. Voor ons geldt echter eerst zien dan geloven.

Toch zijn we ook weer geschrokken dat het taxatieproces weer als onvoldoende is aangemerkt door de Waarderingskamer. Het proces is beoordeeld met 2 sterren, waar het maximum 5 sterren is.

Een goede taxatie van de WOZ-waarde is niet alleen van belang voor de onroerendzaakbelasting, maar kan ook gevolgen hebben voor de vennootschapsbelasting, de inkomstenbelasting, het eigenwoningforfait, de schenkbelasting, de erfbelasting en de verhuurderheffing.  Daarnaast gebruiken de waterschappen de WOZ-waarde voor de watersysteemheffing die we ontvangen. Het belang van een juiste WOZ-waarde is dus groot!

Als GBW zullen we aandacht blijven vragen voor verbetering van het taxatieproces en een betere bereikbaarheid van het belteam. Ook gaan we later dit jaar informeren naar de aantallen toegewezen en afgewezen bezwaarschriften. Zo krijgen we ook een goed beeld hoe de kwaliteit van de taxaties uiteindelijk is geweest.

We blijven scherp op alles wat te maken heeft met de WOZ-waarde en de gemeentelijke Ozb-aanslag in ons dorp. Uiteraard blijven we iedereen via onze website en socials informeren.

Peter van Schaik

Fractievoorzitter GemeenteBelangen Woudenberg