Op dinsdag 23 juni 2015 is in de raadscommissie de kadernota 2016-2019 besproken. De kadernota is het financiële richtinggevend document voor de gemeenteraad vooruitlopend op te maken keuzes voor beleid en financiën bij de behandeling van de begroting in het najaar van 2015.
Net als alle andere fracties in de gemeenteraad heeft de GBW fractie haar mening over de kadernota en de voorgestelde beleidskeuzes opgeschreven in onderstaande Algemene Beschouwingen.
Heeft u n.a.v. deze beschouwingen vragen aan de GBW fractie, neemt u dan gerust contact met de fractie op, wij wissel graag van gedachten met u.
Algemene Beschouwingen Gemeentebelangen Woudenberg
Kadernota 2016 – 2019
KANSEN, MOGELIJKHEDEN, ZORGEN EN AMBITIES
Inleiding:
Algemeen beschouwd:
De afgelopen jaren is er door GBW, in coalitieverband met het CDA hard gewerkt aan het verbeteren van de financiële positie van Woudenberg. Onmiskenbaar heeft de crisis ook zijn beslag gehad op zowel de financiële als de operationele taken van en in de gemeente Woudenberg.
Door het uitvoeren van alle uitkomsten uit de bezuinigingsdialoog en het verder op orde brengen van de begroting(en) zien we voor het eerst in een aantal jaren weer positieve resultaten in zowel de voorliggende kadernota als de jaarrekening over 2014.
Daarnaast is er door ons college en de coalitie een start gemaakt met het uitvoeren van de doelstellingen uit het coalitieprogramma “Samen Woudenberg, Samen leven”. De GBW/CDA coalitie is nu ruim een jaar onderweg in deze raadsperiode. Een compact, en met duidelijke uitvoeringstaken beschreven programma leidt Woudenberg bestuurlijk door de komende drie jaren heen. Het afgelopen jaar zijn er reeds een aantal doelstellingen gerealiseerd, en met een frisse en ambitieuze inzet gaan wij het komende jaar verder met het uitvoeren van het coalitieprogramma.
Operationeel:
Voor de eerste keer nemen we kennis van de strategiekaart. De strategiekaart geeft een mooi overzicht van waar we voor gaan en waar we staan. In de inleiding wordt het woord dashboard hiervoor ook gebruikt. Een dashboard geeft echter ook weer wat de stand van zaken op dit moment is (realisaties vs doelen), zodat indien nodig bijgestuurd kan worden. Wij willen ons college meegeven bij volgende strategiekaarten de stand van zaken ook mee te nemen, dit zou het (frequent) gebruik van de strategiekaart verder kunnen stimuleren.
Met de vrijval van de reserve Kapitaalslasten brandweerkazerne worden kansen en mogelijkheden gecreëerd om nieuwe beleidswensen en (door)ontwikkelingen van projecten mogelijk gemaakt. Het op deze wijze ontschotten is ook een doelstelling uit ons coalitieprogramma en maakt de uitvoer van andere plannen mogelijk.
Vragen met betrekking tot die mogelijkheden voor nieuwe beleidswensen en (door)ontwikkelingen heeft GBW uiteraard ook. Specifieke informatie is gewenst over o.a. de uitbreiding van het budget voor het centrumplan fase 2 en m.b.t. het achterstallig onderhoud wegen. Hierover stellen wij verderop diverse vragen.
Aandacht, maar ook zorgen blijft GBW houden inzake alle ontwikkelingen op het gebied van de zorg in de breedste zin van het woord. De gemeente is vanaf januari 2015 verantwoordelijk voor deze zorg. En ondanks dat GBW vind dat ons college meer dan zijn best doet om de implementatie goed te laten verlopen met als inzet niemand uit de boot te laten vallen, houdt GBW zorgen over de financiën die hiermee gemoeid zijn en gaan. De landelijke overheid heeft haar bezuiniging dan misschien wel gehaald, de gemeentes, en dus ook Woudenberg kampen nu al met tekorten. Het is maar de vraag of Den Haag gaat bijpassen. Het voorstel in deze kadernota om de reserves voor het Sociale Domein te verhogen wordt door GBW dan ook van harte ondersteund.
GBW begrijpt zeer goed dat de rek eruit is m.b.t. ons ambtenaren apparaat. De kwaliteit is onmiskenbaar hoog en hetzelfde geldt voor de inzet van onze ambtenaren. Dat er, met alle taken die zijn overgeheveld naar de gemeente kwantitatief geïnvesteerd moet worden, om kwaliteit te behouden steunen wij van harte.
Financieel:
De kadernota laat een positief beeld zien voor de komende 4 jaren in opmaat naar het opstellen en vaststellen van de begroting 2016-2019. Dit beeld stemt GBW tevreden. Er komt langzaam een stijgende lijn in begroting en resultaat van de jaarrekening. Dit alles is het resultaat van de inspanningen die door eenieder zijn verricht m.b.t. de bezuinigingsdialoog en de interne bezuinigingen in het gemeentehuis. De fractie van GBW stelt vast dat we op de goede weg zijn. Woudenberg wil een gezonde financiële gemeente zijn, en gaat daarom voor financiële duurzaamheid. Deze kadernota is daarin een volgende goede stap.
Dit geldt tevens voor de ontwikkeling van de reservepositie van de gemeente en het weerstandsvermogen. De ratio beschikbare weerstandscapaciteit gedeeld door benodigde weerstandscapaciteit geeft, beter dan de ratio’ s die we voorheen hadden, aan hoe we er voorstaan. En is, zo werd door de accountant in de auditcommissie verteld, een definitie die ook in andere gemeenten wordt gebruikt. Deze ratio ziet er tevens voor de gemeente Woudenberg goed uit.
Toekomstbeeld:
De kadernota laat voor GBW voldoende mogelijkheden zien om, financieel evenwichtig te opereren, en daarnaast voldoende ambitieus te zijn in de plannen op de korte, middellange en langere termijn. Er is een duidelijke balans waar te nemen tussen wat moet en wat kan. Het denken in mogelijkheden is een duidelijk gekozen uitgangspunt. GBW kan dus op hoofdlijnen instemmen met de gekozen richtingen in deze nota. Echter er zijn ook nog een aantal verduidelijkende en verdiepende vragen te stellen.
Nieuwe ontwikkelingen:
Programma 1: Samenleving
Sport en cultuur:
Het college zet in op het verhogen van de inkomsten bij de stichting ABC.
Vraag: Welke activiteiten worden door de Stichting ABC ondernomen om de inkomsten te verhogen, en zijn er nog beperkingen te noemen die deze activiteiten zouden kunnen belemmeren?
Voor sportpark de Grift is een nulmeting gedaan.
Vraag: Hoe wordt deze nulmeting bepaald, en is hierbij gehouden capaciteit en kwaliteit van de vrijwilligers?
De Gemeenteraad heeft gevraagd om in gesprek te gaan met de Stichting ABC en de Stichting Sportpark de Grift om in gezamenlijkheid te onderzoeken waar besparingen realiseerbaar zijn. Dit wil niet zeggen dat we primair op zoek gaan naar mogelijke kwaliteitsverlaging zoals wordt gesteld. Een vreemde formulering wat ons betreft.
Vraag: Kunt u een nadere uitgebreidere toelichting geven aangaande de twee gesprekken met De Stichting ABC en met de Stichting sportpark de Grift? De ingeboekte bezuinigingen voor beide stichtingen zijn vorig jaar middels een amendement uit de kadernota gehaald, maar zijn nu weer opgenomen.
Sociaal domein:
Het is goed om te zien dat er pro-actief geacteerd wordt op basis van het negatieve resultaat van de schattingen. Kan de voortgang (met name het inzicht in de tussentijdse resultaten en dus verwachtingen of we daadwerkelijk een sluitende begroting realiseren obv de actiepunten van de projectopdracht) van het project planning & control sociaal domein opgenomen worden in de twee-maandelijkse rapportage omtrent de transities sociaal domein?
Voor wat betreft de aandachtspunten, we willen het college meegeven bij het organiseren van voldoende (tijdelijke) personele capaciteit, ook goed te kijken of er capaciteit kan worden ingehuurd ism andere gemeenten om kosten te besparen. Iedere gemeente zal immers dezelfde uitdagingen hebben.
1 januari 2016 is het overgangsjaar inzake de 3 decentralisaties voorbij, en moet er meer duidelijk worden over de financiering, de operationele zaken m.b.t. die inwoners van Woudenberg die hiervan afhankelijk zijn en niet onbelangrijk de te behalen efficiëntieslagen.
Vraag: Welke plannen worden hiervoor al gemaakt?
Vraag: In hoeverre is al bekend of, en op welke wijze het rijk vanuit haar verantwoordelijkheid budgetten gaat vrijmaken om negatieve resultaten in 2015 bij gemeentes in zijn algemeenheid, en bij Woudenberg in het bijzonder te compenseren?
Vraag: Is hierin een rol weggelegd voor de Regio Amersfoort en de VNG? Welke rol is dat dan?
Uitvoeringskosten voor het decentralisaties worden in haar geheel toegerekend aan de jeugdzorg.
Vraag: In hoeverre kunnen deze kosten van invloed zijn op de uitvoering van de decentralisatie Jeugdzorg.
Onderwijshuisvesting:
Op basis van de kadernota blijkt dat de gemeente ook verantwoordelijk is voor de aanschaf van meubilair. We moeten zien te vermijden dat goed meubilair door scholen van de hand wordt gedaan en dat er voor andere scholen moet worden ingekocht.
Vraag: In hoeverre kan meubilair rouleren over de diverse scholen als er bij deze scholen sprake is van af- en toename van leerlingen?
Programma 2: Leefomgeving
Wegen en Nota IBOR:
Op basis van het wegbeheerplan en de landelijke normen van het Crow is er sprake van achterstallig onderhoud.
Vraag: Is het voorgestelde extra budget voor onderhoud wegen voldoende om alle achterstallige onderhoud te doen, en om in de toekomst het onderhoud op niveau te houden zonder extra budget?
GBW wil graag nadere uitleg en toelichting m.b.t. de berekening over 2016.
Vraag: Waarom wordt het budget eerst verlaagd met €60.000 en wordt er vervolgens meer uit de reserves gehaald t.o.v. de jaren daarna?
Civiele kunstwerken:
Als mogelijke oorzaak voor de schade aan de brug wordt geschreven dat de voertuigen met een gewicht van meer dan 20 ton het verbod overtreden.
Vraag: In hoeverre kan deze veronderstelling worden bevestigd en wat gaat het college hier voor maatregelen tegen treffen.
Programma 3: Veiligheid
Ondanks een beter en efficiënter opererende VRU, en een teruggave van €24.081 n.a.v. het resultaat in 2014 wordt toch voorgesteld de jaarlijkse bijdrage te verhogen met €19.500 in 2016 tot € 43.500 in 2019. Oorzaak is de reeds verwerkte bezuinigingsopgave in de cijfers van de VRU, maar niet in de begroting van Woudenberg. Echter efficiënter werken + een teruggave in 2014 staan haaks op een verhoging van de jaarlijkse bijdrage, in eerder scenario’s werd aangegeven dat de jaarlijkse bijdrages op den duur naar beneden moeten kunnen worden bijgesteld.
Vraag: GBW ontvangt graag een duidelijkere analyse voor deze hogere structurele bijdrage aan de VRU voor de komende jaren.
Programma 4: Ruimte, wonen en ondernemen
Investeringsbudget uitvoering Centrumplan:
Er ligt momenteel een nieuw plan voor de invulling van het centrumplan fase 2 met een onderliggende begroting van € 1.250.000
Vraag: In de vorige situatie is altijd uitgegaan van een raming van € 800.000, vanwaar deze verhoging van het budget?
De gemeenteraad wordt gevraagd dit bedrag te accorderen. Om hierover een goede afweging te maken zouden wij graag inzicht in de plannen willen hebben.
Vraag: Kunnen wij deze voor de definitieve goedkeuring van de Kadernota ontvangen?
De post “bijdrage derden” als onderdeel van de financiering van het Centrumplan fase 2 wordt door een drietal mogelijkheden gedekt.
Vraag: Wat zijn de consequenties wanneer geen van deze drie opties realiseerbaar zijn?
Aanvullend voorbereidingskrediet Woudenberg Oost:
De kosten blijven stijgen ondanks extra beschikbaar gesteld krediet. Er wordt voor 2015-2017 krediet gevraagd tot een bedrag van EUR. 412.000.
Vraag: Kan het college een specificatie geven van dit bedrag ?
Programma 5: Dienstverlening
Er wordt aangegeven dat investeren in personeel noodzakelijk is om de kwalitatieve dienstverlening op peil te houden en belangrijker nog te verbeteren. GBW steunt deze investering omdat wij ook zien dat de druk op de organisatie steeds groter wordt.
Vraag: Kan het college aangeven op dit moment dat het met opschalen de ambities heeft om de inhuur derden te verminderen met als doel niet in totaal meer uit te geven aan personeel/inhuur derden? Hoe gaat er gezocht worden naar een financiële balans?
Er wordt n.a.v. de resultaten groot onderhoud gemeentefonds €14 per inwoner meer ingeboekt. Desalniettemin schetst het college in haar uitleg zelf al een bepaalde mate van onduidelijkheid m.b.t. de daadwerkelijke realisatie van deze post.
Vraag: Hoe zeker is deze verhoging?
Algemene dekkingsmiddelen
Financiële positie (reserves en weerstandsvermogen):
Er wordt voorgesteld om de reserve kapitaalslasten van de brandweerkazerne vrij te laten vallen. Tevens wordt aangegeven dat voor 2015 en 2016 de kapitaalslasten nog gedekt worden uit deze reserve.
Vraag: Zijn de jaarlijkse lasten vanaf 2017, die dus ten laste gaan vallen van de begroting, reeds meegenomen in de meerjarenbegroting?
De omvang van het risico bij “Hoevelaar (Woudenberg Oost)” in het staatje op pagina 23 wordt ingeschat op € 2.465.000.
Vraag: Kunt u dit bedrag nader duiden? Waarop is dit bedrag gebaseerd?
Meerjaren Prognose Grondexploitaties
De risico’s voor Amalialaan en Westerwoud zijn met een gelijk percentage ingeschat, dat terwijl Amalialaan nu enigszins begint te lopen, er worden kavels verkocht, en op Westerwoud niet.
Vraag: Waarom wordt dan toch gekozen voor een gelijk risicoprofiel?
Vraag: Kunt u aangeven waarom het risicoprofiel van pagina 23 afwijkt t.o.v. pagina 28/29?
Vraag: Kunt u een nadere toelichting geven over de post Vennootschapsbelasting? Hoe reëel is het dat we daar een bedrag voor moeten betalen, en waar liggen de risico’s, met name omdat de heffing hiervan steeds dichterbij komt.
Stand van zaken bezuinigingen
5.3 Doorbraakdossier:
De gemeente is voornemens voor een advies kosten in rekening te brengen.
Vraag:Wanneer is er sprake van een adviesgesprek?
Vraag: Is een overleg van een kwartier even duur als een overleg van een uur.
Vraag:Waar zijn de kosten op gebaseerd?
Vraag: Is het vragen van deze gesprekskosten bij andere gemeentes in de regio ook gebruikelijk?
Belastingen/tarieven
Afvalstoffenheffing:
Bij de tariefstijging is geen rekening gehouden met diftar?
Vraag: Kunt u de gevolgen, tarieftechnisch gezien, van de invoering van Diftar schetsen?
Rioolheffing:
In de kadernota zou een toelichting worden gegeven op een eventuele aanslag voor eigenaren van percelen op campings, zie hiervoor tevens de actielijst van de raadscommissie. De toelichting ontbreekt in deze kadernota.
Vraag: Wilt u ons deze toelichting nog toesturen voor raadsbehandeling van de kadernota?
Slotwoord:
GBW beschouwt de wijze waarop door fracties en het College constructief wordt samengewerkt, met behoud van de eigen identiteit en respect voor elkaars meningen, als bijzonder waardevol.
De fractie van GBW spreekt haar dank uit voor de verzorgde presentatie van de Kadernota 2016-2019 en dankt bij voorbaat het College voor de beantwoording van de door ons gestelde vragen.
Namens de fractie van Gemeentebelangen Woudenberg,
Marco van de Hoef
Fractievoorzitter
